Genellikle psikolog ve psikolojik danışmanlık meslekleri aynı alana hizmet etse de aralarında bazı farklılıklar vardır. İnegöl psikolog psikolojik danışmanlık merkezimizde Psikolojik Danışman Ramazan Yılmaz online ve yüzyüze, Klinik Psikolog Fatih Pulat ise online hizmet vermektedir.
0543 733 24 64
Psikoloji ve PDR Arasındaki Temel Ayrım Nerede Başlıyor?
“Psikolojik Danışma”nın genel psikolojinin alt dalı olan “danışmanlık psikolojisi” olduğunu birçoğumuz “psikolojiye giriş” dersinde öğrenmiştik. Üniversitelerin “psikoloji” bölümlerinde sadece “genel psikoloji” öğretildiğini; uygulama derslerinin ise PDR bölümlerinden daha az hatta bazı üniversitelerde hiç olmadığını da… Ama bu zamana kadar genel psikoloji eğitimi alıp da klinik psikologum diye gerim gerim gerilenleri gördükçe, bilinçaltıma sızdırılan düşüncelerin kaynağını şıp diye anlayıvermiştim.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik anabilim dalı, genel psikolojinin “danışmanlık psikolojisi” alt dalının daha sonra tek başına disiplin haline gelmesiyle oluşmuş bir uzmanlık alanıdır. Danışmanlık psikolojisi, klinik psikoloji gibi başlı başlına bir alandır. Bu alanın etik ilkeleri, kuralları vardır. Yetkinlik sınırları bellidir. İddia edildiği gibi kimsenin alanına göz dikmemiştir. Genel Psikoloji’yi babası kabul eder ve zaten kuramsal bilgilerini de o kaynaktan alır.
Gelgelelim aradaki farka: Üniversitelerin Fen-Edebiyat fakültelerindeki “Psikoloji” bölümü genel psikoloji eğitimi verir; dolayısıyla “psikolog” yetiştirir. Teorik bilgi ağırlıklı yetişirler buradaki öğrenciler. Uygulama dersleri yok denecek kadar azdır. Lisans eğitimi sonrasında “Klinik Psikoloji” alanında yüksek lisans yapıp “Klinik Psikolog” unvanını alabilirler. Ama onun dışında lisans diplomasıyla klinik psikologculuk oynayamazlar; formasyonları yetmez.
PDR Eğitim Ve Pozitif Psikoloji Ağırlıklıdır; İnsanın Olumlu Yönlerine Odaklanır. Psikoloji İse Daha Çok Patolojik, Nevrotik ve Problemli Bireylerle İlgilenir.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik bölümleri ise her ne kadar bazı otoritelerce doğru ve yerinde görülmese de eğitim fakültelerinde eğitim verir. Ve “psikolojik danışman” yetiştirir. Mezunlarının büyük bölümü eğitimde istihdam edileceği için uygulama ağırlıklı bölümlerdir. Bunun yanı sıra eğitim bilimleri dersleri de alırlar. PDR bölümü mezunları da yüksek lisanslarını “psikoloji” veya “klinik psikoloji” alanlarında sürdürebilirler.
Aradaki en büyük fark alınan teorik eğitimdedir. Genel psikoloji eğitimi alanlar, lisans eğitimi sırasında daha fazla kuramsal bilgiyle karşılaşırlar; tabir yerindeyse psikolojinin altını üstüne getirirler. Psikolojik Danışma öğrencileri ise temel bazı teorik derslerin yanı sıra, bolca uygulama dersi alırlar. Bireysel danışma uygulamaları alarak danışma yapmak için gerekli altyapıyı hazırlamış olurlar.
Yazımın başında bahsettiğim yetersizlik duygularının asıl kaynağı, mesleğimizin sınırları ve yetkinlik alanlarımız hakkında yeterince bilgi sahibi olmamızdır. Böyle ikilemler yaşamamız, aradaki benzerlikler yönünden normaldir fakat aşağılık kompleksine girmemiz anlaşılır bir durum değildir; zira klişe olacak ama kulvarlarımız farklıdır.
Son olarak; mesele “Psikolog” unvanını kullanmaksa ben söyleyeyim biz aynı zamanda “Danışman Psikolog”uz. Psikolojik Danışman/Danışman Psikolog ikisi de biziz. Hala aynı ikilemi yaşıyorsak; savunma mekanizmalarımızı devreye sokmadan kurtulabiliriz.
Dipnot: Yazıyı okudum ama ben hala ikilemdeyim diyenler: Daha fazlası için bkz. “Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanında Çalışanlar İçin ETİK KURALLAR”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği, 7. Baskı
MERVE ASLAN
Dergi pe.Dr. İnönü Üniversitesi Eski Temsilcisi